Գործնական քերականություն

1. Պարզի՛ր, թե քերականական ո՛ր հատկանիշի  հիման վրա է կազմվել յուրաքանչյուր խումբը (խմբի բոլոր բաոերն ի՞նչ ընդհանուր հատկանիշ ունեն): Ա. Ուրարտու, Արա Գեղեցիկ, Արագած, Արգիշտի, Նեղոս, Վահան Տերյան, «Անուշ», Ռուսաստանի Դաշնություն:Հատուկ գոյականներԲ. Մանկություն, միամտություն, ուրախություն, սուգ, վիշտ, ահ, հնարավորություն: Վերացական գոյականերԳ. Հայր, մայր, մարդ, կին, ընկեր, եղբայր, հոգեբան, ուսանողուհի, դերասանուհի, անձնավորություն: Անձնային Գոյականներ 2․Դո՛ւրս գրիր գոյականները՝ նշելով տեսակը, թիվը, հոլովը, առումը։ Աշուն Աշնան օրերն են հասել, Աշնան -գոյական ,իր եզակի թիվ հասարակ տրական հոլով ,որոշյալ առում Իջել է ամպը սարին,ամպը—գոյական ,իր եզակի թիվ հասարակ ,ուղական հոլով,որոշյալ առում Եւ հրաժեշտ է ասել, Կռունկը մեր աշխարհին:կռունկը-գոյական ,իր եզակի թիվ հասարակ ,ուղական հոլով,որոշյալ

Դեկտեմբեր ամսվա ամփոփում

1.Ներկայացնել ծաղկավոր բույսերի ընդհանուր բնութագիրը և տարածվածությունը: Հայտնի է մոտ 250 000 տեսակ, տարածված ամենուրեք, հատկապես խոնավ արևադարձային շրջաններում։

2.Ներկայացնել ծաղկավոր բույսերի ծաղկի կառուցվածք

Stream Ծաղկավոր բույսերի օրգանները։ Ծաղկի կառուվածքը, բեղմնավորումը։ by  SERGO X-RAY | Listen online for free on SoundCloud

3.Ծաղկավոր բույսերի ինքնափոշոտում

Ծաղկավոր բույսերի բազմացումը — դաս։ Կենսաբանություն, 7-րդ դասարան.

4.Ծաղկավոր բույսերի խաչաձև փոշոտում

5.Ինչ է ներկայացնում կրկնակի բեղմնավորումը: կրկնակի բեղմնավորում մի գործընթաց է, որը տեղի է ունենում բույսերի մեջ, որով pollen հացահատիկի գամետիկ միջուկներից մեկը (արական) պարարտացնում է կանանց վերարտադրողական բջիջը , իսկ մյուսը պարարտացնում է մեկ այլ բջիջ, որը տարբեր կլինի, եթե դա անգիոսերմ է կամ մի գենետիկ

6.Ներկայացնել սերմի կառուցվածքը և նրա դերը բնության մեջ7.Ինչպեսեն  տարածվում բույսերը

Մեխանիկական շարժում:Շարժման հարաբերականություն:Նյութական կետ:Շարժման հետագիծ:Ճանապարհ:Հավասարաչափ շարժում:Արագություն:

Պատասխանել հետևյալ հարցերին.. 1.Ինչն են անվանում մեխանիկական շարժում Ժամանակի ընթացքում մարմնի դիրքի փոփոխությունն այլ մարմինների նկատմամբ կոչվում է մեխանիկական շարժում: 2.բերել մեխանիկական շարժման օրինակներ Օրիանկ՝ ջուրը հասում է, ժամացույցի սլաքնրեը պտտվում են, խնձորը ծառից ընկնում է և այլն։ 3.որ մարմինն են անվանում հաշվարկման մարմին Այն մարմինը, որի նկատմամբ դիտարկվում է այլ մարմինների շարժումը, կոչվում է հաշվարկման մարմին։ 4.Ինչն են անվանում նյութական կետ Այն մարմինը, որի չափերը տվյալ պայմաններում կարելի է անտեսել, կոչվում է նյութական կետ: 5.Որ դեպքում մարմինը կարելի է համարել նյութական կետ,.որ դեպքում՝ոչ Տվյալ պայմաններում նյութական կետ ասելով պետք է հասկանալ, որ միևնույն մարմինը որոշ շարժումների դեպքում կարելի է համարել նյութական կետ, իսկ որոշ շարժումների դեպքում` ոչ: 6.Ինչն են անվանում շարժման հետագիծ Հետագիծ է կոչվում այն գիծը, որով տվյալ հաշվարկման համակարգում շարժվում է մարմինը։ Այն հնարավոր է լինել անտեսանելի և տեսանելի: Եթև շարժումը ուղիղ է, կոչվում է ուղղագիծ: 7.Ինչն են անվանում մարմնի անցած ճանապարհ Հետագծի երկարությունը, որով մարմինը շարժվում է որոշ ժամանակահատվածում, կոչվում է անցած ճանապարհ։ 8.Ինչով է տարբերվում հետագիծն անցած ճանապարհից: Անցած ճանապարհը ենթադրում է որոշակի ժամանակահատված։ Իսկ հետագիծը՝ ոչ։ 9.Ո՞ր շարժումն է կոչվում հավասաաչափ: Հավասարաչափ շարժումը այն շարժում է, որի ընթացքում մարմինը կամայականչ հավասար ժամանակամիջոցում անցնում է հավասար ժանապարհ: 10..Ո՞ր մեծությունն է կոչվում հավասարաչափ շարժման արագություն ՝գրել բանաձևը Հավասարաչափ շարժման արագությունը ֆիզիկական մեծություն է, որը հավասար է մարմնի անցած ժանապարհի հարաբերությանն այն ժամանակամիջոցին, որի ընթացքում մարմինն անցել է այս ճանապարհը: Բանաձևը. արագությունը = ժանապարհ : ժամանակամիջոց V = S : t 11..Ի՞նչ միավորներով է չափվում արագությունը՝ՄՀ-ում Արագության չափման միավորներ են՝ 1 մ/վ, 1 կմ/ժ: 12..Ինչպե՞ս որոշել հավասարաչափ շարժվող մարմնի անցած ճանապարհը,եթե հայտնի է նրա արագությունը ու շարժման ժամանակը,գրել բանաձևը Հավասարաչափ շարժվող մարմնի անցած ճանապարը գտնելու համար, պետք է գտնել արագության և շարժման ժամանակի արտադրյալը: Բանաձևը. ճանապարը = արագություն · ժամանակամիջոց S = V · t 13.Ինչպե՞ս որոշել հավասարաչափ շարժման ժամանակը,եթե հայտնի են մարմնի արագությունն ու ճանապարհը,գրել բանաձևը: Հավասարաչափ շարժման ժամանակը գտնելու համար, պետք է գտնել ժանապարհի և արագության քանորդը: Բանաձևը. ժամանակամիջոց = ճանապարը : արագություն t = S : V 6. Ինչպե՞ս է շարժվում մարմինը, եթե նրա վրա այլ մարմիններ չեն ազդում: Եթե մարմնի վրա այլ մարմիններ չեն ազդում, ապա այն պահպանում է դադարի կամ ուղղագիծ հավասարաչափ շարժման վիճակը:

Թեման․Իներցիայի երևույթը։Խնդիրների լուծումներ։

Կրկնել նախորդ դասը

Դասարաանում քննարկվող հարցեր․

1․Ինչպե՞ս է շարժվում մարմինը,եթե նրա վրա այլ մարմիններ չեն ազդում

Մարմինը շարժվում է ուղղաձիք և անվերջ:

2․Ո՞ր երևույթն  է կոչվում իներցիա

Այլ մարմինների ազդեցության բացակայությամբ մարմնի դադարի կամ ուղղագիծ շարժման վիճակը պահպանելու երևույթըկոչվում է իներցիա:

3․Ինչու՞ է վտանգավոր թռչել շարժվող ավտոբուսից

Որովհետև ինչպես գիտենք ավտոբուսի հետ միասին շարժվում է տվյալ մարմնի մարմինը: Մարմինը ցատ տետվելուց հետո ավտոբուսի արագության պատճառով կսկսի գլորվել գատակի, և կստանա վնասվածքներ:

4․Շրջապատից մեկուսացված մարմինը կփոխի՞ իր արագությունը,թե՞ ոչ:

Ոչ, որովհետև ազդող մարմին չկա:

Մեխանիկական շարժում:Հավասարաչափ և անհավասարաչափ շարժում

Առաջանդրանքների կատարում Գ. Մքիթարյանի <<Ֆիզիկայից գիտելիքների ստուգման առաջադրանքներ. մաս I>> խնդրագրքից: Էջ 17

Տարբերակ 1
I. (1) ժամանակի ընթացքում մարմնի դիրքի փոփոխությունը մեկ այլ
մարմնի նկատմամբ անվանում են մեխանիկական շարժում:
Պատ.՝ 3


II. (2) Որ՞ շարժումն են անվանում հավասարաչափ: Այն շարժումը, որի դեպքում մարմինը ցանկացած հավասար ժամանակամիջոցներում անցնում է
հավասար ճանապարհներ

Պատ.՝ 1


III. (2) Շարժվող գնացքի վագոնում նստած ուղևորը գտնվում է դադարի վիճակում վագոնի և վագոնում նստածբուղևորների

Պատ.՝ 1, 3

IV. (2) Մարդատար գնացքը ցանկացած 0,5ժ-ում անցնում է 60կմ
ճանապարհ, 15ր-ում’ ՅՕկմ, 1ր-ում’ 2կմ և այլն: Ի՞նչ շարժում է դա.

անհավասարաչափ 2. հավասարաչափ

որոշ տեղամասերում հավասարաչափ

S — մարմնի անցած ճանապարհը
t — շարժ. ժամանակ
v — արագություն

ֆիզիկա

1.Շրջապատից մեկուսացված մարմինը կփոխի իր արագությունը,թե ոչ:

Մարմինը կպահպանի իր դադարի վիճակը կամ ուղղագիծ հավասարաչափ շարժումը։

2.Բերել մարմինների փոխազդեցության օրինակներ

Եթե որկու սայլակներ թիթեղով իրար միացնենք և թիթեղը այրենք, երկու սայլակներն էլ կփոխազդեն։

3.Մարմնի որ հատկությունն է կոչվում իներտություն։

Արագությունը ակնթարթորեն չփոխելու հատկությունը անվանում են իրենտություն։

4.Որ մեծությունն են անվանում մարմնի զանգված

Զանգվածը մարմնի իներտության քանակական չափն է։

5.Ինչպես կարելի է չափել մարմնի զանգվածը

Չափել մարմնի զանգվածը նշանակում է այն համեմատել չափման տրված միավորի հետ։

6.Ինչ միավորներով է արտահայտվում զանգվածը

Զանգվածը արտահայտվում է տոննաով, ցենտներով, կիլոգրամով, գրամով և այլն։

գոռծնական քերականություն

1. Ուշադրությո՛ւն դարձրու ընդգծված դերանուններին և որոշի՛ր, թե ում անվան փոխարեն են դրվում դրանք:

Զինվորն ասաց, որ ինքը գիշերը գնացքով է գնալու ու նրան էլ է տանելու իր հետ:(Զինվոր) Որսորդը բողոքում էր, որ ինքն անտառում արջ է տեսել, իսկ նա չի հավատում իրեն:(Որսորդ) Գիտնականն ասում է, որ իրեն իրեղեն ապացույցներ են պետք, նա իզուր է ուզում խոսքով ապացուցել:(Գիտնական) Անծանոթն ասաց, որ նա իզուր է անհանգստանում, ինքը միայն մի բաժակ ջուր է ուզում:(Անծանոթ) Հետախույզն ընկերոջը հորդորում էր, որ նա իզուր ժամանակ չկորցնի, ինքը գիտի, որ այդտեղ այլևս գետ չկա:(Հետախույզ)

2.Պարզի՛ր, թե յուրաքանչյուր նախադասության մեջ ում անվան փոխարեն են դրվում ընդգծված երրորդ դեմքի դերանունները և պատասխանի՛ր հարցին:
Օրինակ`
Տղայի հայրը նրանով է պարծենում:- Տղայով:

Տղան ընկերոջ մասին ասում էր, որ նա վախենում է օձի լեզվից, մինչդեռ ինքը գիտի, որ օձերը լեզվով միայն հոտոտում ու շոշափում են:(Տղայի) Աղջիկը զարմացած նայեց տատին, նա իրեն այդքան ոգևորված չէ՞ր տեսել, ի՞նչ է:(Աղջնակը) Աղջիկը զարմացած նայեց տատին, ինքը նրան այդքան ոգևորված չէ՞ր տեսել, ի՞նչ է:(Աղջնակը) Ծերունին տղայի կողքին իր մանկությունն էր հիշում:(ծերուկը) Ծերունին տղայի կողքին նրա մանկությունն էր հիշում:(Ծերուկը) Գայլն իրեն համոզում էր, որ ինքը չի վախենում շներից:(գայլիկը) Գայլն իրեն համոզում էր, որ նա չի վախենում շներից:(գայլիկը) Նախադասության մեջ նա՞, թե՞ ինքը դերանունն է փոխարինում նույն նախադասության ենթակայի անվանը:(Նախադասություն)

3․ Հոլովի՛ր ես, մենք դերանունները։

Առաջին դեմք ես, ինքս մենք, ինքներս

Երկրորդ դեմք դու, ինքդ դուք, ինքներդ

Երրորդ դեմք նա, ինքը նրանք, իրենք

Ուղղական-Ես

Սեռական-իմ

Տրական-ինձ

Հայցական-ինձ

Բացառական-ինձնից, ինձանից

Գործիական ինձնով, ինձանով

Ներգոյական-ինձնում ինձանում

Ուղղական-Մենք

Սեռական-մեր

Տրական-մեզ

Հայցական-մեզ

Բացառական-մեզնից, մեզանից

Գործիական- մեզնով, մեծանով

Ներգոյական-մեզնում, մեզանում

4. Որտեղ հնարավոր է, ընդգծված դերանունները փոխարինի՛ր գոյականներով:

Օրինակ`

Աշխարհում ոչ մեկին նրանից շատ չի սիրում:- Աշխարհում ոչ մեկին որդուց շատ չի սիրում:

Իշխանն իրեն էլ չէր խնայում, վաղ առավոտից մինչև ուշ երեկո թամբին էր:

Իշխանը նրան էլ չէր խնայում, վաղ առավոտից մինչև ուշ երեկո թամբին էր:-Իշխանը դստերը էլ չէր խնայում, վաղ առավոտից մինչև ուշ երեկո թամբին էր

Երկիրը նրա շուրջը պտտվում է մի տարում: Երկիրը Վեներայի շուրջը պտտվում էր մի տարում:

Երկիրը իր շուրջը  մեկը օրում է պտտվում:

Մայրս ասում էր, որ ինքը երեկոյան հյուրեր է ընդունելու:

Մայրս ասում էր, որ նա երեկոյան հյուրեր է ընդունելու:-Մայրս ասում էր, որ աղջիկը երեկոյան հյութեր է ընդունելու
Այդ մարդն իրենից բացի բոլորին վստահում է:

Այդ մարդն նրանից բացի բոլորին վստահում է: Այդ մարդը տղայից բացի բոլորին վստահում էր:

5․ Բառարանի օգնությամբ կազմի՛ր հետևյալ բառերի հոմանշային խմբերը․

քամի-մրրիկ, Հողմ, սյուք, պտուտահողմ, թաթառ. խորշակ,

նժույգ-Զի, Շեղագերան, նշան

գեղեցիկ-Սիրուն, գեղանի, գեղեցկուհի, սիրունիկ, գողտրիկ

ընդունակ-Ունակ, կարող, ձեռնհաս, ձեռներեց, խելահաս, ատակ

տգեղ- գեշ, տգեղադեմ, կոպտադեմ, կոպտերես, զազրադեմ

Աշնան մեղեդի

Աշուն է, անձրև… Ստվերներն անձև
Դողում են դանդաղ… Պաղ, միապաղաղ
Անձրև՜ ու անձրև …
Սիրտըս տանջում Է ինչ-որ անուրախ
Անհանգստություն…
Սպասիր, լսիր, ես չեմ կամենում
Անցած լույսերից, անցած հույզերից
Տառապել կրկին.
Նայիր, ա՜խ, նայիր, ցավում է նորից
Իմ հիվանդ հոգին…
Անձրև է, աշուն… Ինչո՞ւ ես հիշում,
Հեռացած ընկեր, մոռացած ընկեր,
Ինչո՞ւ ես հիշում.
Դու այնտեղ էիր, այն աղմկահեր
Կյանքի մշուշում…
Տառապել կրկին.
Նայիր, ա՜խ, նայիր, ցավում է նորից
Իմ հիվանդ հոգին… —
Ոսկե տեսիլնե՜ր, անուրջների լո՜ւյս…
Ես ցուրտ մշուշում.
Իմ հոգու համար չկա արշալույս —
Անձրև՜ է, աշո՜ւն…

Առաջադրանքներ

1․ Բանաստեղծությունից առանձնացրո՛ւ․
Ոսկե տեսիլնե՜ր, անուրջների լո՜ւյս…
Ես ցուրտ մշուշում.

բ․ հերոսի տրամադրությունը, զգացողությունըԱնձրև՜ ու անձրև …

2․ Գտի՛ր այն պատկերը, որի մեջ, քո կարծիքով, խտացված է հերոսի հոգեվիճակը։ Սիրտըս տանջում Է ինչ-որ անուրախ
Անհանգստություն…
Տառապել կրկին.
Նայիր, ա՜խ, նայիր, ցավում է նորից
Իմ հիվանդ հոգին…

3 Բնութագրի՛ր քնարական հերոսին (ստեղծագործության հերոսին)։Տառապել կրկին.
Նայիր, ա՜խ, նայիր, ցավում է նորից
Իմ հիվանդ հոգին…